Kiedy istnieje możliwość pozbawienia władzy rodzicielskiej?
Co do zasady władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom. W wyjątkowych przypadkach istnieje jednak możliwość jej pozbawienia. Mając jednak na uwadze prawo dziecka do wychowywania przez oboje rodziców, taka sytuacja powinna mieć miejsce tylko i wyłącznie gdy przemawia za tym dobro dziecka. Instytucja pozbawienia władzy rodzicielskiej nie powinna być przez żadnego z rodziców nadużywana, bowiem jest to najdalej idąca ingerencja we władzę rodzicielską.
Zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, do przesłanek pozbawienia władzy rodzicielskiej należą:
– trwała przeszkoda w wykonywaniu władzy rodzicielskiej np. odbywanie kary pozbawienia wolności, przewlekła choroba, wyjazd na stałe poza granice kraju,
– nadużycie władzy rodzicielskiej np. nadużywanie alkoholu przez rodziców, znęcanie fizyczne, psychiczne, wywieranie negatywnego wpływy na proces wychowawczy jego rozwój,
– rażące zaniedbanie obowiązków rodziców względem dziecka np. uchylanie się od świadczeń alimentacyjnych, porzucenie małoletniego,
– nieustanie przyczyn umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej mimo udzielonej rodzicom pomocy, w szczególności w sytuacji trwałego niezainteresowania się dzieckiem.
W przypadku gdy mamy do czynienia z trzema pierwszymi przesłankami, sąd po stwierdzeniu ich zaistnienia jest zobligowany, aby takiego rodzica pozbawić władzy rodzicielskiej. Natomiast, w przypadku zaistnienia ostatniej z wymienionych przesłanek, sąd może, ale nie musi pozbawiać władzy rodzicielskiej.
Zgodnie z utrwalonym w orzecznictwie poglądem, pozbawienie władzy rodzicielskiej może być orzeczone tylko, jeżeli w stosunku do dziecka wystąpi którakolwiek ze wskazanych powyżej przyczyn oraz tylko gdy wcześniej zastosowane środki okazały się nieskuteczne. Wskazane więc powyżej przesłanki są jedynymi, których zaistnienie przez sądu musi zostać stwierdzone, aby doszło do pozbawienia władzy rodzicielskiej.
Pozbawienie władzy rodzicielskiej jednego lub obojga rodziców nie musi mieć jednak charakteru stałego, bowiem w razie gdy przesłanki będące podstawą jej pozbawienia ustaną, sąd może ją przywrócić.
autor zdjęcia: Alexandro David
